Onder invloed van de immer raaskallende Donald Trump die al twitterend her en der handelsoorlogen ontketent, schommelen de beurzen op zijn minst. Soms dalen ze ineens flink. De ene keer is het de Europese Unie, de andere keer de Britten, Turken of Chinezen. Al die onzekerheid vertaalt zich direct in dalende beurskoersen. Op de meeste beurzen ter wereld zijn de afgelopen dagen procentpunten afgesnoept van het rendement tot nu toe. Als je net hebt besloten je zuurverdiende spaarcentjes over te hevelen naar passief beleggen met indexfondsen, voelt dat misschien wel een beetje eng. Ik ben geen adviseur en resultaten uit het verleden geven geen garanties. Maar volgens mij loopt het allemaal niet zo’n vaart met die aandelenkoersen. Mits je voor langere tijd belegt.
*Lees ook: Houd je vaste lasten laag en koop zo meer vrijheid*
Een deel van mijn centen zit nu een kleine drie jaar in indextrackers
Ik ben bijna drie jaar geleden voorzichtig begonnen met het beleggen in indextrackers. Voorafgaand aan het openen van de beleggingsrekening deed online de nodige research naar het hoe, wat en waarom van indextrackers, naar de aanbiedende partijen en wat voor mij een goede en heldere zou zijn. Ik begon vlak na de zomer met het openen van een rekening en het storten van een deel van mijn salaris. Aan het einde van het kalenderjaar was mijn geld op de beleggingsrekening minder waard geworden. Ouch. Niet het meest sexy begin. Maar wel een goede test om te kijken of ik er tegen kon. Ik had immers al gelezen dat het vooral de kunst is om je niet gek te laten maken door dagkoersen en gewoon de aandelen en obligaties vast te houden.
*Lees ook: Doodgaan hoeft niet duur te zijn – en de uitvaart niet standaard*
Mensen die dood zijn halen het beste rendement op de beurs
Ik had ergens gelezen dat ooit onderzocht was welke mensen de beste beursresultaten hadden. Op nummer 1 stonden aandelen van mensen die overleden waren en waar lange tijd niks mee gedaan was. Op nummer 2 stonden de aandelen van mensen die vergeten waren dat ze die hadden en waar.. je raadt het al: lange tijd niks mee gedaan was. Ik merkte dat ik wel meer interesse heb in aandelenkoersen. Maar ik merkte ook dat ik er best tegen kon dat de koers van mijn participaties de eerste maanden zuidwaarts ging. Toen de koersen in het nieuwe jaar dat volgde nog verder zakten, ging ik niet op de vlucht. Sterker nog: ik stortte gewoon wat extra geld. Vooralsnog legt me dat geen windeieren. Het totale rendement op mijn beleggingen over iets minder dan 3 jaar bedraagt ongeveer 24 procent.
*Lees ook: Bijna slapend rijk met je eigen huis*
Aandelenkoersen schommelen door de onvoorspelbaarheid van Trump
Lange tijd veranderden de koersen nauwelijks. Maar toen Donald Trump werd verkozen gingen ze een tijdlang als een malle de hoogte in. Tot ergens vroeg in 2018 eigenlijk wereldwijd verschillende beurzen een flinke knauw kregen. De koersen schommelden meer. Er kwam een handelsonenigheid tussen Trump en China en andere handelsgrootmachten. Vervolgens kregen de Amerikaanse beursindexen nog een extra tik toen alle privacyproblemen van Facebook aan het licht kwamen. En nog een toen Elon Musk begon te twitteren over dat hij Tesla van de beurs zou halen.
*Lees ook: Hoe wij flink extra aflosten op onze hypotheek en steeds vrijer werden*
De aandelenkoersen schommelen ineens weer wat meer
Al met al lijken de beurzen wereldwijd weer flink wat volatieler te zijn dan ze lange tijd zijn geweest. Ik ben natuurlijk niet de enige die investeert op de beurs. Ik denk verder dat veel mensen zenuwachtig werden en -al dan niet geautomatiseerd- veel aandelen werden verkocht. Beursdeskundigen (en ik reken mezelf daar zeker niet toe) riepen dat het ging om een correctie nadat de markt even heel hard was gegaan. Zou zomaar kunnen. De Amerikaanse beurzen schreven record na record. Maar tegelijkertijd zit de AEX zit nog lang niet op de 700 punten, waar hij ooit aan het begin van dit millennium (rond de dotcom-bubbel) stond. Dat zegt iets en het zegt ook vooral niets.
*Lees ook: Pimp je financiële planning vandaag nog!*
De conjunctuur en de trend van je economie-les van vroeger
Overall stijgen de aandelenkoersen door de jaren heen. Of om het te zeggen als in de oude economie-les van de middelbare school: de trend is door de jaren heen omhoog, maar de conjunctuur schommelt. Als je maar lang genoeg zit, komt er een moment dat je aandelen flink minder waard worden en ook weer uit dat dal klimmen. Dat wil zeggen, dat is mijn aanname na mijn eigen verdieping in de kwestie. Ik ben me er zeer goed van bewust dat dingen anders kunnen lopen. Het leven is weerbarstig.
Resultaten uit het verleden bieden geen garantie
De beurzen zijn nog veel weerbarstiger en resultaten uit het verleden bieden geen garanties voor de toekomst. Je weet nooit of de aandelenkoersen weer uit het dal zullen klimmen of niet. Ik maak me niet druk omdat ik door de jaren heen bijna maandelijks een bedrag heb ingelegd in mijn beleggingsrekening en ik heb dus ook heel veel aandelen gekocht voor een lager bedrag dan waar de markt op dit moment staat. Maar ik heb geen garanties dat de beurs niet crasht en nooit meer opveert. Niks is onmogelijk en zulke garanties bestaan niet.
*Lees ook: Verdeel je uitgaven verstandig met de 50/30/20-methode*
Beleggen in aandelen is niet geschikt voor iedereen
Ik ben niet stoerder dan andere mensen. Wellicht wel rationeler dan sommigen. Maar ik heb niet de wijsheid in pacht. Het vergt wel wat lef om gewoon te blijven zitten als je ziet dat de waarde van je beleggingen afneemt. Dat is niet voor iedereen.
Obligaties vormen een alternatief voor aandelen met minder risico
Als je zelf wel wat meer wilt overhouden dan bij een spaarrekening maar niet teveel risico’s wilt nemen, zou je ervoor kunnen kiezen om alleen of vooral in obligaties (‘schuldpapier’) te beleggen. Het rendement is hoger dan op je spaarrekening. Maar het rendement is wel lager dan bij aandelen. Dat betekent tegelijkertijd ook dat de risico’s veel kleiner zijn. Dus als je voor de kortere termijn belegt en/of een flinke dosis risico-aversie hebt, zoek dan een vorm die bij je past. Passief inkomen door je geld geld te laten maken is mooi, maar niet als je er niet van kan slapen. Dat is het niet waard.
De pijn van verlies is groter dan de blijheid van winst
Verliesaversie is psychologisch ingebakken in de mens. De kosten van een verlies doen mentaal meer pijn dan de blijheid van eventuele winst. Zo zitten we nou eenmaal in elkaar. Het is dus niet zo raar als je eerste gevoel je vertelt dat je zo snel mogelijk alles moet verkopen. Voor het nóg minder waard wordt. In fact dat is behoorlijk begrijpelijk.
Marshmallows en de kunst van uitgestelde behoeftenbevrediging
Maar beleggen in aandelen is, tenzij je een daghandelaar bent en de beurs probeert te verslaan (tijdsintensief en bijna onmogelijk in de praktijk), toch vooral een kwestie van rationeel handelen en uitgestelde behoeftenbevrediging. Zoiets als de bekende psychologische marshmellow-test bij kinderen. Ze kregen eentje voor hun neus en mochten er niet aankomen. Als ze even wachtten, zouden ze later twee krijgen. Voor heel veel kinderen uit dat onderzoek was de verleiding te groot. Ook tegenwoordig zie je die test nog weleens herhaald worden in populair wetenschappelijke programma’s en opvoedprogramma’s op televisie.
*Lees ook: Doorwerken na pensioen gebeurt steeds vaker. Waarom eigenlijk?*
Probeer de aandelenmarkt niet te verslaan, die is te onvoorspelbaar
Het gaat dus om de kunst van het wachten. Zeker bij indextrackers gaat het erom dat je niet probeert de markt te verslaan en dat je risico over tal van bedrijven is gespreid. In mijn geval is dat zo. Dan is dus vooral een kwestie van rustig afwachten tot de markt weer opveert. Schommelingen onderweg maken relatief weinig uit. Het gaat om het moment dat je je aandelen wilt verzilveren. Dat kan je stukje bij beetje doen, bijvoorbeeld elke maand een beetje, of in één keer. Zeker in het laatste geval kan het op termijn handig zijn om een deel van je aandelen in te wisselen voor obligaties of te verzilveren. De reden hiervoor is dat je anders op een korte termijn een eventuele beurscrash niet meer te boven komt. Dat is een groot risico dat je niet wilt lopen.
*Lees ook: Levert sparen niks meer op? Beleg je vermogen in indexfondsen!*
Passief beleggen is een kwestie van de lange termijn, dus heb geduld
Het kan soms jaren duren voor een markt een flinke crash achter zich laat. Maar verder is het vooral een kwestie van geduld. Eventueel kan je extra inkopen als de koersen inzakken als je dat aandurft. Verder is het vooral een kwestie van rustig afwachten tot je vermogen over een langere tijd -met vallen en opstaan- groeit. Als je je geld niet binnen een paar jaar nodig hebt is het dit het motto om te onthouden: ‘Blijf zitten waar je zit en verroer je niet’. Succes!
