Depressies beter behandelen met ontstekingsremmers?

De resultaten van een overzichtsstudie laat zien dat ontstekingsremmers werken bij ernstige depressies.

Onderzoekers van de Huazhong University of Science and Technology in China deden een meta-analyse van 30 bestaande onderzoeken naar de effectiviteit en veiligheid van het gebruik van ontstekingsremmers als medicijn bij klinische depressies. Hun belangrijkste conclusie was dat ontstekingsremmers kunnen helpen bij ernstige depressies en relatief veilig zijn om te gebruiken. Deze conclusie sluit aan op de toenemende wetenschappelijke kennis over het verband tussen psychisch welbevinden en ontstekingen. De onderzoekers publiceerden eind oktober 2019 de resultaten van hun onderzoek in het Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry.

* Lees ook: Zet zelf cognitieve gedragstherapie in voor meer rust in je hoofd *

Samenhang tussen ontstekingsreacties en klinische depressie

Er is steeds meer onderzoek bekend dat het verband aantoont tussen depressies en/of bipolaire stoornissen, ontregeling van het immuunsysteem en het hebben of krijgen van ontstekingsreacties in het lichaam. Ik ben geen bioloog, chemicus of arts of iets in die richting, maar in mijn eigen woorden vat ik het even samen als dat ontstekingen kunnen leiden tot depressies als een reactie op die ontstekingen. (*)

* Lees ook: Kindermishandeling leidt tot meer gevoeligheid voor stress en meer kans op depressies en angstklachten als volwassene *

Iedereen heeft weleens te maken met een ontsteking

Iedereen heeft weleens een ontsteking te pakken. Een ontsteking treedt op als afweermechanisme in het lichaam om de ziekmakende boosdoeners aan te pakken. Die ontstekingen zijn nooit leuk, maar ze zijn wel nodig voor je gezondheid. Wanneer bijvoorbeeld een wondje geïnfecteerd raakt en ontstoken raakt, wordt je huid een beetje rood. Dat is een ontstekingsreactie die nodig is om ziekmakende bacteriën ervan te weerhouden om zich te verspreiden en vermenigvuldigen. Dat wondje kennen we allemaal wel. We staan er meestal nauwelijks bij stil. Je lichaam reageert niet alleen op wondjes.

* Lees ook: Hoe ontwikkelingstrauma ons leven voor altijd negatief beïnvloedt *

Ontstekingsreacties helpen je lijf om zich te verdedigen

Ook bij andere infecties, irriterende stoffen, stress en fysiek trauma reageert het lijf met ontstekingsreacties. Wanneer er dus sprake van infecties, irriterende stoffen, stress en fysiek trauma reageert het lichaam door eiwitten aan te maken die cytokines heten. Die cytokines reageren door in de tegenaanval te gaan en het lichaam gereed te maken om zich te verdedigen tegen de dreiging van ziekmakers enzovoort. Die cytokines kunnen vervolgens gemeten worden om te kijken in hoeverre er sprake is van ontstekingsreacties in het lichaam.

* Lees ook: Waarom ouder worden vooral gelukkiger worden betekent *

Ontstekingen beïnvloeden niet alleen je lijf maar ook je geest

Maar ontstekingen doen niet alleen fysiek hun ding. Er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat ontstekingen ook invloed hebben op hoe we ons voelen. Zelf ben ik behoorlijk sikkeneurig wanneer ik een flinke griep te pakken heb. Dat is vast geen toeval. De invloed van een ontstekingsreactie in je lijf werkt door op heel veel niveaus. Je immuunsysteem, je stofwisseling, je slaap, je stressreacties, je denkvermogen, geheugen, stemming en impulscontrole worden allemaal beïnvloed door ontstekingsreacties.

* Lees ook: Depressie: oorzaken, gevolgen en behandeling.
Inzetten op praten of pillen? *

Ruim 1 op de 20 volwassenen is depressief

Volgens de onderzoekers heeft ongeveer 6 procent van de volwassenen te maken (gehad) met een depressieve stoornis. Ook in Nederland hebben veel mensen ooit in hun leven een depressieve stoornis. Depressies komen dus heel veel voor en hebben heel veel impact op de mensen die het betreft, maar ook op hun omgeving. De toenemende kennis over ontstekingen, ontstekingsremmers en depressies is dus van belang voor heel veel mensen die gebukt gaan onder depressies en voor hun behandelaren.

* Lees ook: Zelfmoordgedachten komen vaker voor bij jongeren met communicatieproblemen *

Behandeling depressies met of zonder ontstekingsremmers

De onderzoekers onderzochten de gegevens van in totaal 30 gerandomiseerde onderzoeken. Dit betekent in het kort dat de proefpersonen worden ingedeeld in 2 of meer groepen, waarbij een groep wel de te onderzoeken behandeling krijgt en de andere groep geen behandeling. In de onderzochte onderzoeken kregen mensen dus wel of geen ontstekingsremmers als behandeling voor hun depressieve stoornis. Omdat het om 30 verschillende onderzoeken ging, was er sprake van verschillende soorten ontstekingsremmers. In de overzichtsstudie werden uiteindelijk 1610 mensen meegenomen in de resultaten van de meta-analyse.

* Lees ook: Tien waarschuwingssignalen dat een burn-out op de loer ligt *

Symptoomvermindering bij depressies door ontstekingsremmers

Hoewel de onderzoekers die de meta-analyse deden wel wat op- en aanmerkingen hadden over manier van onderzoeken die in de studies waren toegepast, kwamen ze tot de conclusie dat ontstekingsremmers in ieder geval veilig zijn als behandeloptie bij depressies. Belangrijker nog is dat ontstekingsremmers ook effect sorteerden. Ze hielpen. Mensen hadden minder last van de symptomen van hun depressies. De ontstekingsremmers hadden een duidelijk positief effect ten opzichte van de proefpersonen die een placebo (een nepmedicijn, dus geen ontstekingsremmers) kregen bij het onderzoek.

* Lees ook: Positieve affirmaties werken alleen als je al zelfverzekerd bent *

Betere behandelingen bij depressies en andere psychische problemen?

De kennis uit dit soort onderzoeken is belangrijk voor veel mensen. Niet alleen voor de vele mensen die eens (of vaker) in hun leven een depressie meemaken. Maar ook voor hun naasten, hun werk, hun behandelaren en opleiders van die behandelaren. Naast psychotherapie en graven in de jeugd en genen van mensen is er ook aanleiding om te kijken naar andere bio-medische oorzaken die ten grondslag kunnen liggen aan depressies. Als ontstekingen (ook) een belangrijke oorzaak is, verdient dat aandacht. Want hoe effectiever depressies behandeld worden, hoe meer leed dat scheelt. Vooral voor die mensen die jarenlang met terugkerende ernstige depressies kampen.