Je kan geld uitgeven aan spullen en die vullen dan je huis en je kasten. Maar je geld laten rollen aan dingen niet tastbaar zijn, vullen je geest. Ik overweeg de laatste tijd om op termijn een sneu straathondje uit Zuid-Europa te adopteren. Het lijkt me leuk, zo’n warm aaibaar pakketje vol geluk in je huis dat altijd blij is dat je er bent en dat je dan bovendien een beter leven kan geven. Lijkt me een beter idee dan zo’n beestje uit een nestje van een fokker. Er zijn genoeg beestjes waar niet op wordt gepast, dus waarom zou je er meer bijmaken? Dat laatste vind ik ook wat betreft kinderen, maar daar zijn de meningen nogal over verdeeld, geloof ik.
geluk = geld uitgeven aan anderen, ja echt!
Maar goed, onderzoek toont dus aan dat wanneer je je geld uitgeeft aan anderen, ongeacht of dat aan een dierlijk of menselijk vrindje is, je gelukkiger maakt dan wanneer je diezelfde pecunia uitgeeft aan jezelf.
*Lees ook: Wat de Azteken ons kunnen leren over geluk en het goede leven*
1. Gelukzaligheid is een kwispelend hondje (of een spinnende kat)
Volgens het Nibud, de Nederlandse club die aan budgetvoorlichting doet, kost het hebben een hond of kat, of een ander knuffelbaar beestje in of om het huis in het eerste jaar alleen al rap tussen de duizend en vijftienhonderd euro. Dat geld gaat op aan de aanschaf van het beestje zelf, maar ook aan eten, eet- en drinkbakken, een mand, een kussen, een krabpaal, verzekering, dierenarts enzovoort. In de daarop volgende jaren zouden de kosten gemiddeld iets lager moeten liggen. De dingen die je eenmalig aan aanschaft, heb je dan immers al. Tegelijkertijd kunnen de kosten ook weer stijgen, bijvoorbeeld door medische kosten, wanneer je beestje een dagje ouder wordt. Maar hoe dan ook geef je al snel zo’n drie- to vijfhonderd euro per jaar uit alleen al aan brokjes. Voor mijn gevoel ligt de inschatting van het Nibud aan de hoge kant. Maar één ding is zeker. Zo’n beestje in huis, kost je keiharde knaken.
*Lees ook: Forenzen naar je werk is zonde van je tijd*
Mensen met huisdieren zijn minder bang om relaties aan te gaan
Maar je krijgt er wel iets voor terug. In een onderzoek dat in 2011 gepubliceerd werd in het Journal of Personality and Social Psychology werd aangetoond dat eigenaren van huisdieren meer zelf vertrouwen hadden en meer beweging kregen dan mensen zonder huisdieren. Ook waren ze minder bang dat ze pijn gedaan zou worden in nieuwe relaties, waardoor ze die minder uit de weg gingen. Of op zijn Jan boerenfluitjes gezegd: ze hadden minder bindingsangst. (Overigens kan de kritische lezer dan ook denken dat mensen met bindingsangst op voorhand ook minder geneigd zijn om zich te binden aan een huisdier, maar dat terzijde). Ten slotte hadden de baasjes minder last van negatieve gevolgen door sociale afwijzing. Blijkbaar doet het aaien van zo’n warm beestje op schoot de mens goed.
2. Zelfs maar een paar euro uitgeven aan anderen maakt je gelukkiger
In Nederland geven we volgens langlopend onderzoek van de Vrije Universiteit steeds minder uit aan goede doelen, ondanks dat volgens datzelfde onderzoek de meerderheid van de Nederlanders vindt dat goede doelen een belangrijke maatschappelijke functie vervullen. Ondanks dat wij als calvinistisch volkje graag onze centjes op de bank parkeren voor mindere tijden of om in de toekomst iets leuks mee te doen, kan ik je toch aanraden om een deel van je geld wél uit te geven aan anderen.
Geld dat je uitgeeft aan anderen, maakt je gelukkiger dan als je het voor jezelf uitgeeft
Geld uitgeven aan anderen maakt je namelijk volgens onderzoek gelukkiger dan wanneer je het alleen aan jezelf besteedt. Uit een onderzoek de universiteiten van Britisch Columbia en Harvard in 2008 over werd gepubliceerd, werd de deelnemers willekeurig geld gegeven. Een groep kreeg de opdracht dat geld aan anderen uit te geven en een andere kreeg de opdracht om het aan zichzelf uit te geven. Degenen die geld aan anderen gaven, voelden zich gelukkiger. Een bedrag ter waarde van vijf dollar, voor ons dus zo’n vier tot vijf euro, kan zelfs al genoeg verschil maken om je aantoonbaar gelukkiger te laten voelen. Koopje, zeg ik.
Een dosis filantropie maakt je gezonder en gelukkiger
Hoe je dat voor elkaar kan krijgen? Simpel, je kan bijvoorbeeld automatisch elke maand geld doneren aan een goed doel waar je achter staat. Onder bepaalde voorwaarden, kan je het zelfs van de belasting aftrekken. Maar belasting of niet: er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat geven aan anderen je stress vermindert, je immuunsysteem een boost geeft en je dus uiteindelijk gezonder voelt en langer leeft. Maar het kan ook op andere manieren. Misschien door wat geld in de bus van een langskomende collectant te stoppen of een daklozenkrantje te kopen.
*Lees ook: Zinvol leven begint met los laten. Het liefst vandaag nog!*
3. Geef geld uit aan ervaringen en herinneringen in plaats van spullen
Zoals al eerder gezegd vult het geld uitgeven aan spullen wel je kasten, maar het verrijkt niet je geest. Zelf ga ik graag naar concerten en een mooi optreden. Onlangs ging ik naar een optreden van een onbekende Canadese zangeres met een banjo en een waanzinnig goede contrabasspeler in een klein zaaltje in de stad. Zo’n optreden bijwonen, kan me heel erg blij maken. Datzelfde geldt voor het bezoeken van een museum (en met mijn Museumkaart kan ik bij heul veul musea gratis naar binnen) of een mooie wandeling door een natuurgebied, of door een van die mooie oude steden die ons land rijk is. Ook dat laatste doe ik regelmatig met mijn lief en dat blijft altijd leuk. Een mooi tapbiertje in het juiste glas van een kleine brouwerij erbij op een terras of een knusse kroeg en dan ben ik behoorlijk tevreden.
De magie van een enorme opblaaspiemel
Voor mij is een popconcert een leuke beleving waar ik graag geld aan uitgeef
Ik heb veel avonden doorgebracht in de concertzalen in het land. Tig mooie -en toegegeven, soms ook mindere- concerten gezien, biertjes gedronken met vrienden. Zelfs (bestaat toeval?) mijn lieve lief heb ontmoet in een concertzaal, die ik zelf nog heb helpen oprichten. Dat vrijwilligerswerk destijds heeft me jaren later dus nog iets heel moois opgeleverd dat sowieso niet in geld uit te drukken is. Concerten bezoeken kost geld, maar ik vind dat erg de moeite waard. Het is grappig om te observeren dat bijvoorbeeld metalconcerten en metalconcertgangers in de 25 jaar dat ik ze bezoek, nauwelijks zijn veranderd. Er is iets magisch om bij zangeres Peaches onder een enorme doorzichtige opblaaspiemel in het publiek te staan en dat zij vervolgens over je handen door die enorme lul heenloopt.
Nog jaren later kan ik met plezier terugdenken aan sommige legendarische concerten
Ook als ik langer terugkijk, die keer dat Tricky in de jaren negentig in het bijna pikkedonker een geniaal concert gaf. Of zijn vrindjes van Massive Attack hun album Mezzanine presenteerden en ik het wonderschone Teardrops voor het eerst hoorde. Het album was immers nog niet uitgebracht. Dat pakt niemand me meer af. Mooi niet. Mijn ervaringen komen in dat opzicht overeen met de resultaten van wetenschappelijk onderzoek: dat geld uitgegeven aan ervaringen bijdraagt aan je levensgeluk. Van mooie herinneringen krijg je niet snel genoeg.
4. Ga op verre reizen als je daarvoor het geld hebt
Naast huisdieren, andere mensen en popconcerten of musea kan je je geld ook uitgeven aan verre reizen. Veel mensen betreuren dingen op hun sterfbed. De kans is daarentegen juist uitermate klein dat ik betreur dat ik ooit langere tijd met een rugzak op door Australië en Zuidoost-Azië trok. Het naar beneden klimmen in een gorge (een kloof) onderweg langs de Gibb River Road. Daar in een paradijselijke omgeving in een hotspring zitten, omgeven door oerwoud…. Mwaahhh… daar is weinig vervelends aan. Dobberen in turquoise zeeën. Rondscharrelen op waanzinnige tropische eilanden: hell will freeze over voor ik daar met spijt op terug zal kijken. En zo kan ik nog tig voorbeelden noemen van dingen die je meemaakt, beelden, ervaringen. Serieus: als je het geld hebt, doe het dan. Reizen. Al is het maar één keer in je leven.
*Lees ook: Beïnvloed je geluksgevoel met deze 12 adviezen*
Geef geld uit aan dingen die niet tastbaar zijn
Uit onderzoek van onder andere Miriam Tatzel naar materialisme en consumptie waarin eerder onderzoek op dat gebied is geïnventariseerd, blijkt dat geld uitgeven aan op reis gaan, je gelukkiger maakt dan geld uitgeven aan spullen zoals geld, kleren, meubels of de nieuwste überhippe electronische gadgets. Dus als je mij niet gelooft, neem het dan aan van de wetenschap.
5. Koop je gek en luister niet naar idealistische betweters zoals ik!
Als je nou echt vreselijk graag die enorme televisie wilt. Of die absurd dure handtas van die ene designer, laat je dan vooral niet weerhouden door wat ik hier schrijf. Want niet iedereen wordt gelukkiger van geld uitgeven aan bijvoorbeeld ervaringen. Dat geldt bijvoorbeeld voor mensen die gericht zijn op status en materialisme. Dus ken uzelf. Ben jij van de musthaves en wannahaves? Dan kan je twee dingen doen. Je helemaal suf kopen. Of jezelf resetten en je minder richten op andere mensen. Zelf beveel ik de tweede optie aan. Beter voor je geluk, je eigenwaarde én je portemonnee.
*Lees ook: Optimisten vinden makkelijker werk en zijn bevlogener*
Materialistisch ingestelde mensen willen vooral indruk maken
In een onderzoek waarover onderzoeker Howell van de San Francisco State University in 2013 publiceerde deden ze een onderzoek waarbij ze mensen eerst een wetenschappelijke vragenlijst lieten invullen over hoe materialistisch ze waren. Daarna kregen ze een vragenlijst over hoe gelukkig ze waren. De materialistische mensen bleken minder gelukkig te zijn. Zij gaven vooral geld uit aan dingen waarmee ze indruk konden maken op anderen. (Het aangetoonde verband tussen beiden zegt overigens niks over de richting van het causale verband. Dus of ze om te beginnen al niet gelukkig waren en daarom materialistischer zijn of andersom!) Het lijkt er in ieder geval op dat, ongeacht of de materialistische mensen uitgaven aan spullen of ervaringen, ze dit vooral deden om indruk op anderen te maken. Deze mensen voelden zich minder gelukkig, minder autonoom, minder competent en minder verbonden met andere mensen en de aankopen maken ze niet gelukkiger omdat ze extrinsiek gemotiveerd waren. Ze deden het niet omdat ze het zelf leuk vonden. Ze deden het om anderen te vertellen dat ze iets hadden gedaan, ergens waren geweest of iets hadden gekocht waarmee ze indruk hoopten te maken.
Echte rijkdom is inzien dat je anderen niet hoeft te imponeren
De materialisten zouden misschien beter af zijn met het werken aan hun sociale relaties of wellicht zelfs een goede therapeut. Hoe dan ook is het wijs om wanneer je iets koopt jezelf steeds af te vragen waarom je dat doet. Doe je dat om jezelf blij te maken? Of doe je dat om anderen de ogen uit te steken? Dat maakt nogal uit. De dag dat je inziet dat je op die manier geen indruk hoeft te maken op andere mensen, maakt je volgens mij rijker dan wanneer je alle spullen van de hele wereld zou hebben.
Het gilde van verlichte consumenten
En als je dan toch toetreedt tot het gilde van verlichte consumenten, lees dan de eerste vier adviezen hierboven nog eens terug. Volg ze op en geef je geluk nog een extra zetje.
Ik wens je veel succes en geluk in je leven!
