Onderzoek laat zien dat wanneer we onszelf en onze gedachten en emoties beter kennen en begrijpen, we ook beter emoties bij anderen kunnen herkennen en kunnen invoelen. Zelfkennis is dus goed voor onszelf en voor de mensen om ons heen. Aan onze zelfkennis kunnen we bijvoorbeeld werken door aan mindfulness te doen, of door in therapie te gaan.
Wat zegt ons leedvermaak over onze zelfkennis en over ons oordeel over anderen?
Ken je die van die Funniest Home Videos-programma’s op tv of vergelijkbare video’s op YouTube? Elke keer als iemand loeihard op zijn snufferd gaat, achteruit het water inloopt of keihard een bal of iets anders tegen zijn hoofd of familiejuwelen krijgt, geeft de lachband aan dat dit grappig is. Ik kijk zelf nooit naar zulke programma’s maar al zappende kom je ze soms tegen. Bovendien willen talkshows over serieuzere onderwerpen ook nog wel eens iets dergelijks tonen. Als het niet iets met fysieke pijn is, gaat het vaak om mensen die duidelijk iets stoms zeggen. Dit natuurlijk tot grote hilariteit van het het goed geïnformeerde talkshowpubliek en dito mensen aan tafel. Zij zijn natuurlijk zoveel slimmer dan die sukkelaars in die straatinterviews.
*lees ook: Hoe een Facebookpauze de stress in je lijf vermindert*
Lachen om de mensen die fysiek of verbaal onderuit gaan
Zelf vind ik het eigenlijk altijd vervelend en pijnlijk om naar te kijken. Iemand die onwijs hard valt, levert bij mij vooral een “ouch” op en ik knijp mijn ogen dicht. Bij die straatinterviews erger ik me vaak aan hoe onwetende mensen te kijk worden gezet. Zou je nog steeds lachen als je in de schoenen van die mensen stond? Ik doe zomaar eens een wilde aanname dat die kans verwaarloosbaar is. Goed, ik wilde het dus hebben over empathie. Studies lijken aan te tonen dat meer zelfbewustzijn verband houdt met meer empathie voor anderen. “Ken u zelve” van het Orakel van Delphi is dus niet alleen goed voor onszelf, maar vooral ook goed voor hoe we met anderen omgaan.
‘ken uzelf’ is een goed devies voor onszelf en de mensen om ons heen
Meer inzicht in jezelf leidt tot meer begrip voor en van anderen
In twee studies, gepubliceerd in de wetenschappelijke tijdschriften, namelijk Emotion en in Mindfulness, werden meer dan 700 studenten bevraagd. De studenten beantwoordden vragen over hun emotionele zelfbewustzijn en hun empathie. Het ging om enerzijds om cognitieve empathie. Dat gaat over het begrijpen van de emoties en zienswijzen van anderen. Maar het ging ook om affectieve empathie, dus hun emotionele reactie op die emoties van anderen. De resultaten kwamen voor beide groepen op hetzelfde neer: hoe beter de studenten hun eigen emoties begrepen en zich daarvan bewust waren, hoe beter ze in staat waren zich in te leven in de emoties van anderen (cognitieve empathie).
*lees ook: Geld maakt niet gelukkig, tenzij je het aan deze dingen besteedt*
Zelfbewuste respondenten herkennen negatieve emoties beter
Om nog een beter idee te krijgen van de empathie van de studenten, gaven de onderzoekers van de in 2017 gepubliceerde studie in Mindfulness de deelnemers nóg een test. Ze kregen video’s te zien van andere studenten in een stressvolle situatie. De studenten in de video moesten een presentatie geven over waarom ze aangenomen zouden moeten worden voor hun droombaan. Aan de deelnemers aan het onderzoek werd gevraagd om te in te schatten en te benoemen hoe de studenten in de video zich voor en na de presentatie voelden. Dezelfde vraag was eerder ook aan de studenten in de video’s gesteld. Op die manier konden de antwoorden van de studenten in de video worden vergeleken met de antwoorden van de studenten die aan het onderzoek deelnamen.
*lees ook: Beïnvloed je geluksgevoel met deze 12 adviezen*
Mensen die zichzelf relatief slecht kennen, herkennen slechter emoties bij anderen
Ook uit deze studie kwam naar voren dat die studenten die deelnamen aan het onderzoek die het meest zelfbewust waren en meer zelfkennis hadden, deze test heel goed deden. Vergeleken met mensen die zichzelf minder goed kenden, waren ze beter in staat om de negatieve emoties te herkennen bij de studenten in de video. De eerdergenoemde onderzoekers Eckland en zijn collega’s schrijven hierover dat emotioneel inzicht en cognitieve empathie mogelijk met elkaar verband houden. In beide gevallen gaat het namelijk om het onderscheiden en beschrijven van emotionele ervaringen. Bij je zelf gaat het om het inzicht in je eigen gevoelens en emoties. Bij anderen gaat het om je inlevingsvermogen in de vorm van cognitieve empathie.
*lees ook: Twaalf dingen die je moet doen of laten om iemand te steunen die rouwt*
Mindfulness en psychotherapie kunnen bijdragen aan zelfinzicht
In beide onderzoeken was er geen sprake van meer affectieve empathie bij de zelfbewuste studenten. Het lijkt erop dat het in staat zijn om je eigen emoties te beschrijven en er goed mee om te gaan wel samenhangt met het begrip voor wat anderen voelen. Dit betekent trouwens niet per se betekent dat je zelf ook zulke emoties hoeft te ervaren. Voor de mensen die zelfinzicht en zelfbewustzijn lastige materie vinden kan het lastig zijn om daar aan te werken. De onderzoekers van de studie geven daarom handreikingen en die liggen op het vlak van mindfulness. Mindfulness gaat om bewustzijn en om zonder oordeel in het moment zijn. Studenten die meer zelfbewust waren hadden ook deze ‘mindfulle’ eigenschappen.
*lees ook: Dit zijn de 10 basisvoorwaarden voor een waardig en bloeiend leven*
Mindfulness kan je helpen meer bewust te worden van je eigen gedachtenpatronen
Ook in eerder onderzoek van Emiliano Santarnecchi en anderen uit 2014 wordt gesuggereerd dat het beoefenen van mindfulness je kan helpen om je meer bewust te zijn van je eigen gedachten en gevoelens. Eckland en zijn collega’s gaven in hun onderzoek aan dat we vaak de boodschap mee krijgen dat emoties er niet toe doen en dat veel mensen zo leren om hun emoties te negeren of om ze weg te drukken. Emoties op waarde schatten en er aandacht aan schenken, kan je helpen om inzicht te krijgen in de betekenis van die emoties. Naast het beoefenen van mindfulness, wordt ook psychotherapie aangehaald als middel om je zelf beter te leren kennen en begrijpen.
je emoties verdienen het om niet genegeerd te worden
Een beetje navelstaren is goed voor jezelf en voor anderen
Tekortkomingen zijn er ook in dit onderzoek. Zoals vaak ook bij andere psychologische studies het geval is, is er sprake van zelfrapportage. Hierdoor kunnen mogelijk wenselijke antwoorden worden gegeven en blijven blinde vlekken mogelijk onderbelicht. Verder kan je je afvragen hoe representatief een groep studenten is. Zeker wanneer dit vooral jonge, blanke vrouwen zijn. Het zou interessant zijn om vast te stellen of zulke resultaten overeind blijven met diversere onderzoeksgroepen. Bijvoorbeeld met meer culturele diversiteit, geslacht, leeftijd enzovoort. Maar voorlopig kunnen we misschien wel op basis van deze studies vaststellen dat met jezelf bezig zijn soms nog niet zo slecht is. Al dat navelstaren leert ons over onze eigen emoties. Een gevolg is dat we met die zelfkennis ook de emoties en gevoelens van anderen beter herkennen en begrijpen en dat is veel waard.
*lees ook: Boost je gevoel van welzijn door deze vier dingen niet meer te doen*
Breng meer begrip op voor anderen door je inzicht in jezelf te vergroten
Dus voor je oordeelt over anderen en je zelfs eens probeert je in zijn of haar schoenen te verplaatsen, is het misschien eerst nuttig om je eerst eens bezig te houden met hoe je in je eigen schoenen staat. Tegen de tijd dat je je dan alsnog verplaatst in die ander, is de kans groot dat je meer begrip voor hem of haar kan opbrengen! Ik wens je veel zelfkennis, inlevingsvermogen en compassie toe!
