Pak je eenzaamheid aan met deze 16 tips!

Iedereen kent wel momenten van eenzaamheid. Het is onderdeel van de menselijke conditie. Eenzaamheid hoeft niet te betekenen dat je niemand kent of niemand ziet. Je kan je eenzaam voelen in een kamer vol mensen. Eenzaamheid gaat misschien over gebrek aan verbinding. In die kamer vol mensen kan je dat gevoel hebben. Maar alleen in een kamer hoef je je niet eenzaam te voelen als je voldoende verbinding met anderen ervaart, ook als die anderen er toevallig nu even niet zijn.

* Lees ook: Waarom autisme bij vrouwen lang onopgemerkt blijft *

Ben je je bewust van je eenzaamheid?

Misschien besef je al van jezelf dat je je eenzaam voelt, je hebt niet de aanspraak die je voor jezelf zou wensen of je voelt je niet gekend. Misschien is er een zeurend ontevreden stemmetje in je achterhoofd, maar heb je nog niet bedacht wat de onderliggende oorzaak is. Misschien is dat wel dat gevoel van gebrek aan verbinding met belangrijke anderen je niet gekend voelen. Hoe dan ook: eenzaamheid doet pijn. Maar je kan die pijn ook aanpakken door er zelf mee aan de slag te gaan. Hieronder vind je 16 dingen die je kan doen om je eenzaamheid tegen te gaan.

Zestien dingen die je kan doen om je eenzaamheid tegen te gaan

1. Onthoud dat eenzaamheid niet hetzelfde is als alleen zijn

Heel veel mensen wonen alleen. In Nederland waren er volgens het CBS in september 2018 bijna 3 miljoen eenpersoonshuishoudens. Dus alleen wonen komt heel veel voor. Dat kan meerdere redenen hebben, jongeren die net op zichzelf wonen, singles, mensen die hun partner hebben verloren, enzovoort. Alleen zijn in de zin van alleen wonen en een eenpersoonshuishouden runnen is dus heel normaal in Nederland. Die mensen kunnen alleen zijn, maar dat hoeft niet ook automatisch te betekenen, dat ze zich ook erg eenzaam voelen. Eenzaam en alleen worden vaak samen genoemd, maar betekenen dus niet dat ze altijd hand in hand gaan. Dat is maar goed ook als je al die eenpersoonshuishoudens ziet, denk ik.

Twijfelen aan jezelf en je relaties met anderen

Eenzaamheid kan verlammend werken. Je kan aan jezelf gaan twijfelen. Wie ben je eigenlijk als je je niet gekend voelt? Wat betekenen de relaties met anderen in je leven voor je? Doen die er wel voldoende toe, of bieden die je wel genoeg?

* Lees ook: Kies je eigen levenspad en word de gids van je eigen leven *

Ineens alleen door het leven reizen

Gevoelens van eenzaamheid kunnen op verschillende manieren worden opgeroepen. Misschien ben je net je partner verloren en voel je heel sterk dat je nu alleen bent. Ik ken het zelf ook van lang reizen, onderweg een tijd lang een vriend hebben met wie eigenlijk 24 uur per dag intensief samen bent, dingen beleeft, herinneringen maakt, tot het visum van diegene verlopen is en hij weer naar huis vertrekt. Hoewel ik al alleen was vertrokken voelde ik me de eerste dagen heel alleen. Ik miste hem. Gelukkig gebeurde er veel om me heen, beleefde ik nog steeds veel en had ik veel aanspraak, dus dat gevoel ebde ook vrij snel weer weg.

Die lege stoel in de kamer als je levenspartner wegvalt

Voor een weggevallen levenspartner moet het dat gevoel zijn, maar dan heel veel heftiger en intenser denk ik. Die ene stoel blijft leeg. Je tweepersoonsbed is alleen nog voor jezelf. Enzovoort. Je wordt er doorlopend aan herinnerd dat je niet meer samen bent met iemand die je door en door kende, maar alleen bent achtergebleven.

Ook eenzaamheid hoeft niet blijvend te zijn

Maar eenzaamheid hoeft niet blijvend te zijn. Herinner jezelf eraan dat je dit kan veranderen. Misschien voel je je wel eenzaam, maar je bent niet alleen op de wereld en je kan weer verbinding zoeken met anderen.

2. Ga erop uit om mensen te ontmoeten

Wanneer je je eenzaam voelt kan je aan jezelf gaan twijfelen, misschien krijg je wel een hekel aan jezelf of vind je jezelf niet goed en leuk genoeg om genoeg goede relaties met anderen te hebben. Je vraagt je misschien af of je vrienden of familie je überhaupt wel mogen, pas je wel bij hun, of zij bij jou? Natuurlijk kan je enorm onzeker worden als dat gebrek aan zelfvertrouwen genoeg kans krijgt om aan de stoelpoten van je welzijn te zagen. Je kan natuurlijk wegkruipen in isolement en je eenzaamheid zelf nog verder versterken. Je kan er ook op uit gaan en merken dat je vrienden je wel degelijk mogen en waarderen en zo die negatieve spiraal doorbreken of -beter nog- voorkomen.

3. Zorg ervoor dat je jezelf niet verder ondermijnt met doemdenken

Om te beginnen kan je natuurlijk de draad weer oppakken en contact zoeken met leuke mensen die je uit het oog bent verloren. Daarnaast is het goed om je bewust te worden van de twijfel aan jezelf en de negatieve boodschappen die je jezelf vertelt waarmee je je eenzaamheid versterkt en je relaties kapot maakt. Als je alles negatief interpreteert, wordt het vanzelf waar.

* Lees ook: Depressie: oorzaken, gevolgen en behandeling.
Inzetten op praten of pillen? *

Doemscenario’s kunnen zichzelf waarmaken

Als een vriend of een vriendin niet direct reageert op je appje, hoeft dat niet te betekenen dat ze jou niet belangrijk vinden of een hekel aan je hebben. Misschien is hun telefoon leeg, zijn ze even heel erg druk, of zijn ze moe. Of misschien hebben ze het gewoon nog niet gezien… Kan ook nog. Voor je het weet, haal je zelf allemaal doemscenario’s in je hoofd, die niet alleen maken dat je je rot voelt, maar die je misschien ook nog onterecht boos of teleurgesteld maken in die vriendin. Dat is niet echt goed voor je vriendschap, want of je spreekt ze erop aan, of misschien trek je je wel terug. Zie daar self fulfilling prophecy in actie.

Word je bewust van je eigen denkpatronen

Om dit te voorkomen, helpt het wanneer je jezelf bewust bent van je eigen gedachten en de negatieve dynamiek die daarvan het gevolg kan zijn. Wanneer je het gevoel hebt dat anderen je teleurstellen of je boos op hun wordt, zonder dat zij daar iets voor hebben gedaan, kan je er vergif op innemen dat het je relaties met anderen kapot maakt. Je vrienden zitten niet op jouw wrok en negativiteit te wachten.

* Lees ook: Het piekeren zat? Pieker minder met deze 12 tips! *

Contact met oude of nieuwe bekenden

Probeer zoveel mogelijk om gezonde en prettige omgang te hebben met belangrijke anderen in je leven. Ga naar een café en maak zomaar een babbeltje met de barman of -vrouw, of zomaar iemand die vlakbij je zit. Zoek je familie of vrienden op. Zorg ervoor dat je leuke dingen doet en je contact maakt met anderen, met oude of nieuwe bekenden. Dat kan je helpen om je dankbaar te voelen voor de goede dingen en mensen in je leven.

4. Steun mensen om je heen

Soms kunnen we onszelf zo verliezen in onze eigen ellende dat we anderen vergeten. Eenzaamheid kan ons zo afsluiten van anderen, dat we onszelf vervreemden van anderen. Gevoelens van isolatie en vervreemding komen veel voor en ze kunnen schadelijk zijn voor onszelf en onze relaties met anderen.

Je bent niet de enige die het weleens moeilijk heeft

Eenzaamheid is zeg maar geïsoleerde ellende. Dit kan veranderen door ook de verhalen van andere te horen en om te beginnen te beseffen dat je niet de enige bent die deze gevoelens heeft en dat (bijna?) iedereen zich ergens in zijn leven weleens eenzaam voelt. Door je te richten op gevoelens van anderen, besef je dat je niet de enige bent die het weleens moeilijk heeft. Door je kwetsbaar op te stellen naar anderen en ook hun kwetsbaarheid te zien, merk je dat je niet alleen bent.

* Lees ook: Deze tien vragen helpen je om te kijken of je teveel stress hebt *

5. Sluit je aan bij een clubje van het een of ander

Eerlijk gezegd ben ik zelf niet zo’n clubjesmens, dus dit advies zal sommigen meer aanspreken dan anderen. Dat besef ik als geen ander. Of misschien heb ik het juiste clubje nog niet gevonden. Dat kan ook. Als je je minder eenzaam wilt voelen en nieuwe sociale contacten op wilt doen, kan je je natuurlijk aansluiten bij een club of een vereniging die zich bezighoudt met iets wat je interesseert.

The sky is the limit voor clubjes

Je bent misschien geneigd om het eerst aan een sportclubje te denken, maar dat hoeft niet per se. Het kan ook een breiclubje zijn, een clubje van mensen die postzegels verzamelen, je kan gaan LARP’en (LARP = Live Action Role Play) met anderen in het weekend, lid worden van een leesclubje, of wat dan ook. The sky is the limit. Als je ideale clubje nog niet bestaat, richt je het desnoods zelf op. In tijden van internet kan je ook voor zeldzame interesses nog gelijkgestemden vinden. Het enige wat je moet doen is je aanmelden bij het clubje van je keuze, wekelijks opdraven, het gesprek met anderen aangaan. Je moet niet alleen fysiek maar vooral ook mentaal aanwezig zijn en het contact met anderen aangaan. Dezelfde interesse kan daarvoor een mooie en laagdrempelige basis zijn.

6. Wees realistisch in je verwachtingen naar anderen

Wanneer we met vrienden afspreken of ons aansluiten bij nieuwe clubjes is het belangrijk om realistisch in je verwachtingen te zijn. Met nieuwe mensen omgaan in je leven kan leuk en spannend zijn, maar je hoeft niet te verwachten dat iedereen direct hun diepste geheimen met je gaat delen en dat ze daar andersom misschien ook niet op zitten te wachten.

Door eenzaamheid ben je teveel op jezelf gericht

Eenzaamheid kan er juist voor zorgen dat we irritatie oproepen bij anderen. Wanneer je opgeslokt wordt door je eigen shit, heb je minder ruimte voor anderen en begint je leven vooral om jezelf te draaien. Dat is wel begrijpelijk, maar niet zo leuk voor anderen om mee om te gaan. Zorg ervoor dat je ook naar anderen blijft omkijken, zonder je direct aan ze vast te klampen.

7. Geef jezelf niet de schuld

Het leven is al lastig genoeg van zichzelf, zeker wanneer je je eenzaam voelt. Je hoeft het voor jezelf niet nog beroerder te maken door jezelf ook nog de schuld te geven van je eigen eenzaamheid. Je voelt je er niet beter door en het is niet constructief. Niet doen dus.

Doe jezelf niet te kort door jezelf met anderen te vergelijken

Er is ook echt geen reden om jezelf de schuld te geven. Mensen kunnen zich door heel veel verschillende oorzaken eenzaam gaan voelen en die oorzaken hebben ze niet altijd zelf in de hand. Daarnaast is het ook niet handig om jezelf te vergelijken met anderen. Dat is in het algemeen niet zaligmakend, maar zeker ook niet wanneer je je eenzaam voelt. Je afvragen wanneer je niet meer als zij kan zijn, levert je maar één ding op en dat is een klotegevoel. Nog een gevalletje van niet (meer) doen dus.

* Lees ook: Er is maar één geluksfactor die er enorm toe doet
volgens Harvard onderzoek *

De gedeelde ervaring van het lijden bindt ons

Het leven brengt ons allemaal verschillende dingen, we zitten genetisch verschillend in elkaar, groeien op in andere gezinnen en moeten het doen met verschillende uitgangsposities in het leven. In die zin zijn we allemaal uniek. Desondanks hoort lijden bij het leven en kent iedereen moeilijke periodes in het leven. We kunnen elkaar wel kennen, erkennen en herkennen in de gedeelde ervaring van dat lijden. Die bindt ons ook.

* Lees ook: Hoe een relatie je helpt je slechte jeugd achter je te laten *

8. Doe iets creatiefs, maakt niks uit hoe simpel het is

Je hoeft geen kunstenaar te zijn om creatief te kunnen zijn. Je kan proberen te schrijven, een gedichtje of een verhaaltje. Ga dansen, pak er een kleurboek voor volwassenen bij, ga haken of breien. Het maakt niet uit wat het is, hoe mooi het wordt of hoe kunstzinnig het wel of niet is. Het gaat erom dat je je even helemaal richt op iets en je even niet zit te kniezen, maar je energie steekt in je creabea project. Je kan jezelf uiten door te tekenen, te kleuren, muziek te maken en je kan ook een beetje van die negatieve energie kwijt.

9. Accepteer je gevoelens

Het heeft geen zin om je gevoelens en emoties te negeren of weg te stoppen. Dat maakt de zaak alleen maar erger. Het is als een waterbed. Als je het aan de ene kant indrukt, komt het aan de andere kant weer boven. Accepteer en benoem hoe je je voelt. Onderzoek wijst uit dat het benoemen van je gevoelens en emoties maakt dat je er beter mee om kan gaan. Sterker nog: onderzoek wijst ook uit dat het vermijden van je gevoelens bijdraagt aan angst- en depressieve klachten. Daar word je per saldo dus ook niet blijer van. Op de korte termijn lijkt het je goed te doen, maar op de lange termijn wordt die onderdrukte pijn alleen maar een verder etterende emotionele wond.

Zorg voor nieuwe energie door dingen te accepteren voor wat ze zijn

Zoals al eerder benoemd hoort lijden bij het leven. Negatieve emoties zijn in die zin intrinsiek onderdeel van je bestaan als mens. Door te proberen te accepteren wie je bent en wat je voelt, hoef je geen energie te verspillen om alles wat je dwarszit steeds maar weer te vermijden. Als je kunt accepteren dat iets is wat het is, kan je ook weer verder met andere dingen in je leven. Dan pel je dat extra laagje van vermijding weg en dat geeft nieuwe ruimte en energie.

“Het leven is een reeks natuurlijke en spontane veranderingen.
Weersta deze niet. Dat schept alleen verdriet.
Laat de werkelijkheid realiteit zijn.
Laat de dingen op natuurlijke wijze naar voren stromen.
Op welke manier dan ook.”   – Lao Tzu

10. Beweeg!

Als je je eenzaam voelt, heb je misschien helemaal geen zin om er op uit te gaan om te bewegen. Maar het kan je wel degelijk iets brengen. Door bijvoorbeeld naar buiten te gaan in het ochtendlicht, wordt je 24-uurs ritme geboost en voel je je prettiger en kan het helpen tegen depressieve gevoelens. Door te gaan bewegen zorgt dit voor allemaal gezonde en herstellende processen in je brein en zorgt daarmee uiteindelijk ook voor meer kalmte en welzijn. Ook komen door bewegen endorfines vrij, dat zijn stofjes die ervoor zorgen dat je je prettig voelt.

11. Zorg goed voor jezelf

Je kan je eenzaamheid ook gebruiken als reden om eens aan zelfonderzoek te doen. Gebruik die eenzaamheid om helemaal op te gaan in een goed boek. Ga alleen op reis en ga op ontdekking uit. Eenzaamheid hoeft niet altijd negatief te zijn. Soms moet je ook even afstand nemen van de alledaagse sleur in je leven of afstand nemen van ondermijnende relaties met anderen. Soms kan die eenzaamheid juist ook bij uitstek iets zijn waaraan je nadrukkelijk niet probeert te ontsnappen, maar kan het een reden zijn om de diepte in te gaan en op jezelf en je gevoelens te reflecteren.

12. Richt je op die dingen in je leven die wél goed gaan

Natuurlijk kan je je richten op de dingen in je leven die niet zo gaan als je wilt. Dat kan nuttig zijn, maar soms is het goed om je ook even op andere dingen te richten. Bijvoorbeeld die dingen die wel goed gaan of die je goed kunt. Ben je goed in tekenen? Ga lekker tekenen! Trek erop uit met je camera en ga fotograferen, wat dan ook. Misschien heb je het gevoel dat je niet de tijd of de energie hebt om je met zulke liefhebberijen bezig te houden. Maar als je er toch tijd voor maakt, zul je merken dat je er wat blijer van wordt. Je gaat je iets gelukkiger voelen.

* Lees ook: Beïnvloed je geluksgevoel met deze 12 adviezen *

13. Sta jezelf toe om grootse dromen te dromen

Een van de beste manieren om jezelf en je geluk te ondermijnen is door jezelf te vertellen dat je niet groots mag dromen. Dat een dubbeltje niet een kwartje mag worden of dat je zulke grote dromen niet waard bent. Doe maar normaal dan doe je gek genoeg, enzovoort. In Nederland zijn we best goed in die calvinistische trekjes. Inmiddels schijnt meer dan de helft van de Nederlanders niet meer religieus te zijn volgens een recente publicatie van het CBS. Maar toch mogen we niet voluit leven. Maar als we het nu we er zijn niet doen, wanneer dan wel?

Probeer nieuwe dingen en kijk wat dat je brengt

Dus als je iets wilt, ga er dan voor. Zie je beren op de weg? Kijk dan of je om die beren heen kan lopen, of dat er een route is zonder die beren. Er zijn net zoveel redenen om iets wel te doen, dan om ze niet te doen. Zelf heb ik liever spijt van dingen die ik geprobeerd heb, dan spijt van dingen die ik heb nagelaten. Ook als mijn probeersels niet zijn geslaagd, betekent dat in ieder geval dat ik me niet hoef te vragen “Wat als…?” Dus sta je zelf toe om dingen te proberen, om desnoods te falen, maar probeer gewoon nieuwe dingen uit en kijk wat het je oplevert.

14. Zet in op kleine positieve veranderingen

Zet kleine nieuwe stapjes in je leven. Sommige mensen proberen dingen te drastisch te veranderen, maar als je je kwetsbaar voelt zijn kleine stapjes vooruit en kleine veranderingen waarschijnlijk beter voor jou en je zelfvertrouwen. Elke keer dat je met succes een nieuw stapje zet, groeit je zelfvertrouwen en kan je weer een stapje verder in de goede richting zetten. Dat betekent vooral niet dat je helemaal niks moet doen. Maar je hoeft jezelf niet blind en radicaal in iets nieuws te storten. Ook met kleine stapjes kom je vooruit in het leven. Dat is misschien de slimmere weg als je toch een beetje kwetsbaar en onzeker voelt.

15. Reflecteer over je gedachten en gevoelens door erover te schrijven

Neem de tijd om rustig na te denken en te reflecteren op je leven tot nu toe en je leven nu. Hoe ben je gekomen waar je nu bent? Hoe voel je je nu? Wat vind je belangrijk? Sta er ook bij stil dat je waarschijnlijk eerder moeilijke momenten of periodes hebt doorgemaakt en dat ook hebt overleefd. Als het de eerste keer is dat het zo zwaar is, vertel je zelf dan dat het naast zwaar ook een leerzaam proces is.

* Lees ook: Positieve affirmaties werken alleen als je al zelfverzekerd bent *

Je leert elke keer weer wat bij

Door het meemaken en doorleven van moeilijke periodes in je leven, kan je ook veel leren en geestelijk groeien. Elke keer dat je het moeilijk hebt, leer je weer wat bij. En dat wat je leert kan je meenemen in de rest van je leven. Het kan je helpen wanneer je het weer moeilijk hebt. Het kan misschien zelfs voorkomen dat je weer in zo’n situatie raakt. Garanties zijn er niet in het leven. Maar de kans is groot dat je wijzer wordt van de zwarte hoofdstukken in je leven.

Schrijven als uitlaatklep, zelfreflectie en leerervaring

Probeer het allemaal eens voor jezelf op te schrijven. Dat hoeft geen literaire mooischrijverij te zijn. Schrijf gewoon, probeer vrij van oordelen je ervaringen op te schrijven. Kijk wat er in je leven gebeurt en hoe je dat eventueel kan veranderen. Kijk of je jezelf kan troosten wanneer je het zwaar met jezelf en de wereld hebt. Gebruik je schrijverij als uitlaatklep, als zelfreflectie en als leerervaring. Het kan zomaar zijn dat als je over een paar jaar een dagboek ofzo terugleest, jezelf niet meer herkent. Of dat het lijkt over iemand anders te gaan. Soms groei je zonder dat je het zelf beseft. Ook dan kan zo’n dagboek je helpen om te zien hoeveel wijzer je al bent geworden sinds je begon met schrijven.

16. Durf om hulp te vragen wanneer je dat nodig hebt

Het is niet voor iedereen normaal om hulp te vragen wanneer je dat nodig hebt. Misschien ben je opgegroeid met het gevoel dat je uiteindelijk alles zelf moet uitzoeken. Misschien was dat toen ook zo. Maar eenmaal volwassen kan je je handelingsrepertoire uitbreiden. Je kan alsnog leren om hulp te vragen en de geboden hulp te accepteren. Er zijn nou eenmaal dingen waar je niet alleen uitkomt. Het vragen van hulp van een ander is dan niet iets om je voor te schamen, maar juist goed om te doen.

* Lees ook: Hoe ontwikkelingstrauma ons leven voor altijd negatief beïnvloedt *

En dat kan ook professionele hulp zijn…

Die hulp kan je zoeken bij je vrienden, bij je familie, maar ook bij professionals, zoals psychologen, coaches of counselors. Sommige mensen vinden dat moeilijk. Ze zijn immers niet gek? En nee je hoeft niet gek of sneu of weet ik veel wat te zijn om professionele hulp te zoeken. Als je wilt leren autorijden is rijles toch ook niet raar? Als je meer wilt weten over een onderwerp, pak je er ook een boek of wikipedia bij? Waarom zou het dan raar zijn dat als je iets wilt leren over jezelf in relatie tot anderen jezelf zou wenden tot iemand die daar verstand van heeft en je daar iets over kan leren?

En ten slotte nog even dit…

En ten slotte wil ik dit nog even kwijt. Realiseer je dat de meeste dingen in het leven niet voor altijd zijn. Vaak zijn dingen tijdelijk, de goede en de slechte. Wees je daarvan bewust. Leef je leven volop. Heb compassie en geduld voor jezelf en anderen. Je komt er wel. Desnoods met een beetje hulp van buiten. Ik wens je veel wijsheid en een zinvol en prettig leven toe!