Ik ken het van mezelf en waarschijnlijk herken jij het ook. Er is iets wat je nog moet doen, maar op de een of andere manier schuif je het steeds voor je uit. Op de een of andere manier kan je jezelf er niet toe zetten om daadwerkelijk aan de slag te gaan met datgene wat je moet doen. Uitstelgedrag, dus. Je wilt of moet eigenlijk iets doen, maar het komt er maar niet van. Het stomme is dat je weet dat als je het niet doet, je dit ook stress oplevert. Er blijft steeds zo’n stemmetje in je achterhoofd dat je vertelt dat er eigenlijk nog mee aan de slag moet en zolang dat niet gebeurt, blijft dat stemmetje zeuren.
Er is altijd wel ergens iets wat nog moet en wat toch niet gebeurt
In de literatuur noemt men dat ook wel procrastinatie. Studenten kennen het als SOG’en (SOG = Studie Ontwijkend Gedrag). Werkenden kennen het als ze bijvoorbeeld een collega op hun gedrag moeten aanspreken en dat lastig vinden en iedereen kent het ook vast privé wel. In je huishouden is er altijd wel iets wat een keer moet. Bij mij moet er al een tijdlang een lade van een kastje gerepareerd worden. Omdat er niet direct passende geleiders te vinden zijn, wordt dat zelf prutsen, meten en het liefst de trial zonder error. En dat met twee min of meer linkerhanden. Gevolg is dat dat laadje nog altijd niet in het kastje zit. Dus ook ik ken het en ondanks dat, zet ik nog wat tips op een rijtje. Misschien wordt dat kastje wel een mooi klusje voor dit najaar.
Hier zijn ze dan de zeven manieren om je uitstelgedrag tegen te gaan:
1. Hak de taak die je moet doen op in kleinere stukjes
De eerste tip is gelijk de belangrijkste. Wanneer je in de gaten hebt dat je een bepaalde taak steeds maar weer uitstelt, is het slim om die taak in kleine, eenvoudige stukjes op te hakken. De stappen die je zet moeten daarbij concreet, simpel en tastbaar zijn. Elke keer dat je zo’n subtaakje kan afvinken, zal je merken dat het voldoening geeft om die taak van je to-do-lijstje te schrappen.
2. Probeer er achter te komen waarom je de taak steeds uitstelt
Waarom laat je die ene taak steeds liggen. Heeft het te maken met de taak zelf? Heb je het idee dat het morgen ook wel kan (en dat dan morgen en overmorgen nog steeds)? Ben je bang dat je het niet voor elkaar gaat krijgen, omdat je het te ingewikkeld vindt? Pas als je doorhebt waar de echte onderliggende oorzaak ligt, kan je die oorzaak ook aanpakken. Als je het ingewikkeld is, kan je bijvoorbeeld hulp vragen van iemand, of het misschien wel uitbesteden.
3. Beloof je zelf een beloning wanneer je de taak alsnog oppakt
Ik ken het nog van de psychologielessen in het eerste jaar van mijn studie, conditioneren. Goed gedrag belonen en het zo bekrachtigen. We doen het wel vaker, met kinderen, of onze honden als we die hebben. Elke keer een snoepje wanneer de kleine keffer braaf gaat zitten als je het commando geeft. Dus conditioneer jezelf en beloof dat je jezelf beloont wanneer je die vermaledijde taak alsnog tot een goed einde brengt. Crux is dat je jezelf natuurlijk alleen beloont wanneer je de taak ook echt doet en anders écht niet. Op die manier leer je jezelf dat je dingen wel degelijk tot een goed einde kan brengen. Gelijk nog een beloning erbij in de vorm van een boost in je zelfvertrouwen.
4. Maak een planning en houd je eraan
Soms komt het allemaal op je af en zie je door de bomen het bos niet meer. Je weet domweg niet waar je moet beginnen om iets voor elkaar te krijgen. In die gevallen kan het slim zijn om een hele precieze planning te maken met alles wat nodig is om die taak te volbrengen, schrijf alle stapjes op en zorg voor een deadline voor elk subtaakje. De kunst is vervolgens dat je je ook nog aan die planning gaat houden. Door een tijdspad op te stellen met daarin de afzonderlijke stapjes die je moet zetten om de taak af te ronden en niet onderweg weer dingen uitstelt, krijg je er misschien zelfs wel aardigheid in. Je merkt immers dat je voortgang boekt. Voor je het weet heb je die onoverzichtelijke complexe taak alsnog terug op de rails.
*Lees ook: Word je geldzorgen de baas met deze vijf tips*
5. Voorkom elke vorm van afleiding. Ja, echt!
Zorg ervoor dat je niet afgeleid wordt. Het is zo makkelijk de SOG’ende student ziet ineens dat zijn kamer weleens een opruimbeurt kan gebruiken, de thuiswerkende freelancer checkt even de mail en voor hij of zij het weet, is er weer een uur over met het ook nog bekijken van Facebook en het beantwoorden van appjes. Zet op je telefoon de meldingen van apps uit (in het algemeen trouwens een goede tip!) of zet je telefoon even helemaal uit of op flightmode en als je op je laptop zit, zet je even de wifi-verbinding uit. Je hoeft niet in een hangmat op tropisch eiland te liggen om een oase van rust te hebben. Bien, afleiders staan allemaal op mute. Nu ga je snoeihard aan de slag met wat je moet doen. Net zo makkelijk.
6. Dit klinkt tegenstrijdig, maar gun jezelf genoeg rust
Als je het antwoord bij tip 2 was dat je vooral aan het uitstellen bent, omdat het je aan energie ontbreekt en je vooral even rust nodig hebt, pak die rust dan ook. Wanneer je door blijft rennen, breekt je dat op den duur op doordat je feitelijk roofbouw op jezelf pleegt. Zonde van zo’n leuk en slim iemand toch? Dus niet doen. Zorg ervoor dat je in je agenda tijd vrij plant om tijd voor jezelf te hebben, zodat je probleemloos kan chillen op de bank, lekker een stukkie kan gaan wandelen of lekker een kopje koffie in de stad kan drinken. Wanneer je genoeg rust in je leven inbouwt, houd je ook meer energie over om die dingen te doen die niet leuk of best lastig zijn tot een goed einde te brengen.
Wanneer je teveel op je bord hebt, is uitstelgedrag misschien wel een logisch gevolg. Je hebt meer toezeggingen gedaan dan handig is en voor je het weet, ben je aan het stressen om alle bordjes in de lucht te houden. Of komt er helemaal niks meer uit je handen (of je hoofd). Er is eigenlijk maar een remedie en die is soms nog best lastig voor mensen die altijd aardig willen zijn en niemand willen teleurstellen en dat is door gewoon “Nee” te zeggen.
De meeste mensen hebben er begrip voor wanneer je je grenzen aangeeft
Thuis, op je werk, bij vrienden, je kinderen, of wat dan ook. Als je al genoeg te doen hebt en mensen proberen nog meer dingen bij je neer te leggen is genoeg soms genoeg. Dan is het van belang om dan vriendelijk maar beslist “Nee” te zeggen. Sommigen die gewend waren dat ze alles bij je neer konden leggen zullen misschien even teleurgesteld zijn. Maar in het algemeen zullen mensen begrip voor jou en je grenzen opbrengen, wanneer je dat zelf ook doet. Je kunt er immers alleen voor anderen zijn als je er eerst voor jezelf bent.
En jij? Ken je de neiging tot uitstellen? Wat is bij jou de reden?
En jij? Stel jij vaak dingen uit? Neem je teveel hooi op je vork? Of is er een taak die je altijd vooruit schuift tot het echt echt niet meer kan wachten en je hem vervolgens in alle stress alsnog moet doen? Heb je zelf nog een goede manier gevonden om dat uitstelgedrag tegen te gaan en wil je die delen? Reageer hieronder. Dank je wel alvast!