Niet iedereen treft het met de best mogelijke start in het leven. Veel mensen groeien op in een gezin waar ze niet die ervaringen mee krijgen die ze nodig hebben om op te groeien met een gezond gevoel van eigenwaarde. Een relatie kan helpen om de effecten van zo’n jeugd achter je te laten. Je geliefde is geen therapeut, maar kan je wel helpen door te laten zien hoe het anders kan.
Je ouders kunnen je niet geven wat ze zelf niet kennen
Als kinderen zien we onszelf door de ogen van de mensen die ons opvoeden. Wanneer zij zich minderwaardig voelen, is de kans groot dat ze dat gevoel ook op ons projecteren. Daardoor voelen wij ons ook niet de moeite waard. Mensen met ouders die wel die gezonde dosis eigenwaarde hadden zijn anders opgegroeid. Zij staan daardoor in het algemeen zelfverzekerd in het leven. Als kind mochten ze zich uiten, werd hun mening gewaardeerd en werden hun grenzen gerespecteerd. Waarschijnlijk vonden ze het normaal dat ze dat respect en die liefde waard waren. In een ideale wereld hebben ze daar gelijk in.
* lees ook: Hoe ontwikkelingstrauma ons leven voor altijd negatief beïnvloedt *
Opgroeien in een onveilige, onvoorspelbare of te beschermde situatie
Maar de praktijk is weerbarstig. Er zijn dus ook heel veel mensen die zich niet gezien voelden, waar het gezin waarin ze opgroeiden onvoorspelbaar was of waar juist de teugels veel te strak werden gehouden. Opgroeien in zo’n situatie leidt tot gevoelens van onzekerheid, zich niet gehoord of gezien voelen, zich genegeerd voelen en waar hun verlangens en gevoelens er niet mochten zijn. Je kon als kind niks aan de situatie veranderen. Je was afhankelijk van de volwassenen om je heen en was niet bij machte je situatie te veranderen.
*lees ook: Tien waarschuwingssignalen dat een burn-out op de loer ligt*
Als volwassene draag je de patronen uit je jeugd bij je
Als kinderen en vaak ook daarna als volwassene voel je je machteloos, niet de moeite waard en niet geliefd. Voor de mensen die het in hun jeugd niet hebben getroffen, kan psychotherapie helpen om om te gaan met het gebrek aan eigenwaarde, de angsten en depressies die het gevolg kunnen zijn van ouders die niet in staat waren om ze te geven wat ze als klein kind nodig hadden. Maar psychotherapie is niet de enige manier om je eigenwaarde op te krikken. Een toegewijde liefdesrelatie met iemand die je wel ziet en waardeert voor wat en wie je bent, kan je ook helpen om de wonden van je jeugd te helen.
*lees ook: Boost je gevoel van welzijn door deze vier dingen niet meer te doen*
Je alsnog gezien en gewaardeerd voelen heeft een helend effect
Een relatie met iemand die ons kan en wil accepteren voor wat we zijn, kan onze gevoelens van tekortschieten en gebrek aan eigenwaarde verminderen. Dit betekent niet per se dat die partner in de plaats komt van psychotherapie. Maar wél dat ze ons kunnen laten ervaren dat we er wel mogen zijn als persoon. Dit heeft een positief effect heeft op ons gevoel van eigenwaarde en ons zelfvertrouwen.
* Lees ook: Er is maar één geluksfactor die er enorm toe doet
volgens Harvard onderzoek*
Het werkt helend wanneer je gevoelens er alsnog mogen zijn
Als we, nadat we ons jaren genegeerd hebben gevoeld, ervaren dat we gezien en gehoord worden, dat onze gevoelens en verlangens er mogen zijn en dat er aan wordt voldaan, heeft dat een helend effect. Het leren om grenzen te stellen en dat die grenzen door anderen worden gerespecteerd, maakt ook dat we onszelf en onze grenzen beter leren respecteren. De ervaring dat iemand er voor je is, vermindert je angsten. Het geeft je de gelegenheid om je ontspannen en veilig te voelen.
* lees ook: Worden we steeds meer onszelf wanneer we ouder worden? *
Je negatieve zelfbeeld stukje bij beetje bijstellen
Juist door de intrinsieke aard van de liefdesrelatie, komen gevoelens naar boeven die bewust of onbewust zijn onderdrukt. Het is onvermijdelijk dat pijnlijke gevoelens steeds weer boven komen. En juist door die gevoelens te herkennen en te erkennen, kan je er ook leren beter mee om te gaan. Je geliefde kan niet de gaten uit je jeugd vullen en dat moet je ook niet willen.
Een positieve boodschap meekrijgen van je geliefde
Maar je geliefde kan je wel helpen om de negatieve gevoelens die je uit je jeugd hebt meegekregen, te verminderen. Als je consequent een andere boodschap meekrijgt van je geliefde, zal het negatieve beeld dat je van jezelf had, stukje bij beetje wat worden bijgeschaafd. Je ziet jezelf niet meer door de ogen van ouders die jou en zichzelf niet konden liefhebben en waarderen. Maar je ziet jezelf door de liefhebbende ogen van je partner. Wanneer je het gevoel van niet goed genoeg zijn en tekort schieten kan loslaten, kan je de energie die daar bewust of onbewust in ging zitten, inzetten voor andere, leukere dingen.
*lees ook: Dit zijn de 10 basisvoorwaarden voor een waardig en bloeiend leven*
Ongezonde patronen vervangen door gezondere
Natuurlijk moet je niet een partner zoeken om jou te helen. Hij of zij is niet je therapeut ten slotte en dat zou geen gezonde situatie zijn. Maar een relatie met iemand aangaan waarin je samen de intentie hebt om de ander zijn of haar geluk te gunnen en daar alles aan te doen, kan wel degelijk een positieve uitwerking hebben. Hoewel het voor sommigen lastiger is dan voor anderen is het wel degelijk mogelijk om een goede, liefhebbende en gezonde relatie aan te gaan wanneer je bent opgegroeid in een disfunctioneel gezin.
Leren je gewaardeerd te voelen in een relatie
Je relatie kan je ook juist de motivatie bieden om de patronen die je in je gezin van herkomst hebt geleerd, achter je te laten. Wanneer je het lukt om die ongezonde patronen te vervangen door gezondere patronen, ben je je heel erg bewust van het contrast tussen beiden en zal je je behoorlijk blij en dankbaar voelen. Juist door dat grote contrast en het feit dat je je bewust bent van wat je achter je hebt gelaten, zal je enorm waarderen hoe goed je je nu in deze nieuwe context voelt. Je hebt geleerd hoe het niet moet. Je hebt inzicht opgedaan dat je kan helpen in je contact met anderen die het ook niet getroffen hebben. Ten slotte kan je vooral je eigen leven leiden zonder dat je oude patronen je nog in de weg zitten en je energie opslokken.
*lees ook: Beïnvloed je geluksgevoel met deze 12 adviezen*
Je verleden kan je niet veranderen, maar je heden en toekomst wél
Ik besef dat dit allemaal opschrijven in een artikel van een paar honderd woorden misschien nogal makkelijk en kort door de bocht kan overkomen. Ik beweer zeker niet dat het gemakkelijk is. Of dat het snel gaat en zelfs niet dat je oude wonden en patronen nooit meer kunnen opspelen. Zo werkt het helaas vaak niet. Maar wat ik wel vol overtuiging kan zeggen is dat de ervaring leert dat het wél kan. Heb geduld. Wees lief voor jezelf en voor je partner. Besef dat de negatieve boodschap die je jezelf als kind hebt eigengemaakt, niet terecht is en dat ook nooit was. Rouw als dat nodig is om de verloren jaren. Leef in het nu. Je verleden kan je niet veranderen. Maar het heden en wat nog komen gaat wél. Dat biedt hoop en perspectief.
* Lees ook: Je eigenwaarde als volwassene vloeit voort uit je thuissituatie als kind *
Wat zijn jouw ervaringen? Deel het met ons!
Hoe zit het met jou? Heb jij negatieve ervaringen en boodschappen uit je jeugd achter je kunnen laten? Op welke manier heb je dat gedaan? Welke boodschap zou jij aan andere lezers van dit artikel willen meegeven? Wil je je ervaringen delen? Laat een reactie achter zodat ik als auteur en anderen ook van jouw ervaringen kunnen leren. Dank je wel alvast!
