Vergankelijkheidsdag: omdat het leven een deadline heeft

Het enige wat we zeker weten is dat niets blijft. Ook wijzelf niet. Reden om eens stil te staan bij je eigen vergankelijkheid en die van je dierbaren.

In this world nothing can be said to be certain, except death and taxes

De Amerikaanse staatsman Benjamin Franklin schijnt ooit gezegd te hebben dat er niets zeker in het leven is, behalve belastingen en doodgaan. Kijkend naar sommige landen en sommige multinationals zijn die belastingen nog niet eens zo zeker. Maar doodgaan is dat (voorlopig?) nog wel. Vandaag 23 september 2019 is uitgeroepen tot de eerste Vergankelijkheidsdag. Door wie of wat, weet ik niet. Ik vermoed dat het een particulier inititatief is van een of meerdere mensen die zich bezighouden met De Dood en alles wat daarbij hoort.

Reflecteren over je eigen sterfelijkheid op Vergankelijkheidsdag

Maar goed. Vergankelijkheidsdag, dus. Het idee is -als ik het goed begrepen heb en interpreteer- om stil te staan bij je eigen sterfelijkheid en die van mensen om je heen. En misschien zelfs wel van de mensen die om wat voor reden dan ook op dit moment even niet om je heen hebt voor kortere of langere tijd, door een ruzie, door onbegrip, of omdat jij of de ander druk waren met andere zaken en je elkaar uit het oog bent verloren. Je bewust zijn van je eigen vergankelijkheid en die van de ander betekent dan ook dat je niet zeker weet of jij of die ander er morgen of volgende week, of over een uur nog is.

Je wrok laten varen en weer contact zoeken?

Misschien is het tijd om die lang gekoesterde wrok te laten varen en weer contact op te nemen? Misschien ook niet. Loslaten is echt niet altijd eenvoudig en soms moet je jezelf de tijd gunnen die je nodig acht. Maar vergankelijkheid betekent letterlijk dat je een deadline hebt. Namelijk die van jezelf, of die van de ander. Dus als er wel genoeg water onder de brug door is gestroomd, is Vergankelijkheidsdag misschien wel de ultieme aanleiding om het contact te herstellen.

Nadenken over je eigen dood (en leven)

BREAKING NEWS: VAN LEVEN GA JE DOOD

Nadenken over je eigen dood en leven. Ja ik herhaal mezelf. Dat is nogal een thema en eigenlijk waar in zekere zin deze hele website op is gebouwd. Wat wil je wel en wat wil je niet in het leven? Want BREAKING NEWS: van leven ga je dood. Elke dag ben je een stapje dichterbij, hoewel je meestal niet weet, hoever je nog moet of mag lopen. Dus wat wil je nog in het leven? Welke dingen wil je nog doen om niet met spijt op je leven terug te kijken op je sterfbed?

Leef jij je leven naar je eigen waarden?

Leef je je leven zoals je dat zelf wilt? Of voldoe je vooral aan de verwachtingen van anderen? Leef je naar je eigen normen en waarden? Heb je bedacht welke normen en vooral waarden jouw hoogstpersoonlijke prioriteit hebben? En wat ga je veranderen om ervoor te zorgen dat je achter je leven kan staan als… nee wanneer je dood gaat? Denk je er nooit over na? Misschien is Vergankelijkheidsdag een mooie gelegenheid om dat wel te doen!

Wil je wel of niet gereanimeerd worden?

Recent schreef ik me in bij de sportschool bij mij in de wijk. Het is een brede sportschool waar ook de fysiotherapeut werkt en waar je mensen in alle soorten, maten en leeftijden ziet. Op het formulier werd de vraag gesteld of je gereanimeerd wilde worden. Wel confronterend ergens. En ik ben nog wel iemand die nog wel over dit soort dingen nadenkt. Ik heb eerlijk gezegd volgens mij de vraag open gelaten. Volgens mij wordt deze vraag ook steeds vaker in ziekenhuizen aan patiënten gesteld. Ik weet eerlijk gezegd niet of dit voor alleen voor oudere en ziekere patiënten geldt, of voor iedereen. Maar weet je wat je wilt? Stel dat je oud bent en je krijgt een hartstilstand op straat. Ben je er dan blij mee wanneer iemand je weer tot leven wekt met de AED die om de hoek hing? Wil je gereanimeerd worden en met de ambulance afgevoerd worden?

Vragen stellen op Vergankelijkheidsdag ook relevant voor jongeren

Dit lijken vooral vragen voor oudere mensen. Maar eigenlijk zou iedereen hier over moeten nadenken. Appie Nouri, de jonge Ajax-voetballer kreeg een hartstilstand tijdens een oefenwedstrijd en ligt sindsdien in het ziekenhuis. Natuurlijk wens ik hem en zijn familie alle goeds toe. Maar wat als jij Appie Nouri was? Zou je dan al die tijd in het ziekenhuis willen liggen? Dit zijn relevante vragen om over na te denken. Domweg omdat niks in het leven zeker is. Behalve dat het leven zelf voorbij gaat.

Wil je beslist niet gereanimeerd worden? Zorg dat anderen dat respecteren!

Als je niet gereanimeerd wilt worden, bespreek dit dan met je huisarts, je familie, andere naasten en andere zorgverleners. Zet het op papier, bijvoorbeeld door dit niet reanimeren formulier in te vullen en te ondertekenen en aan je arts(en) te geven voor in je dossier. Je kan ook een niet-reanimeren penning dragen. Dat is een kettinkje met een soort label eraan met je foto en je naam waarop gezegd wordt dat je niet gereanimeerd wilt worden. Sommige mensen laten het voor de zekerheid maar op hun borst tatoeëren. “Niet reanimeren”.

Halve testament op je arm?

Anderen maken er nog meer werk van en vertellen dat ze ook niet aan de beademing willen. Ook iets om over na te denken. Je zou zelfs ergens op je lijf kunnen zetten of je wel of niet je organen wilt doneren na je dood of hoe je je uitvaart wilt.

De persoon op de foto hiernaast heeft een mini testament op zijn arm laten zetten. Hoe rechtsgeldig dat laatste in Nederland is, weet ik niet. Maar een penning of een tattoo is volgens de website van de NVVE wel rechtsgeldig. Goed om te weten. Toch? Los van de al of niet reanimeren/beademen/organen doneren-vragen is een ‘gewoon’ testament opstellen ook nuttig voor jou en vooral ook voor je nabestaanden. Ook iets om ‘even’ bij stil te staan op Vergankelijkheidsdag. Misschien even een afspraak met een notaris inplannen ook.

Hoe denk je over euthanasie of voltooid leven?

Een van de dingen die ik interessant vind om over na te denken is ook euthanasie, de zelfgekozen dood en voltooid leven. Ik ga nu even niet op de verschillen in. Maar zijn er omstandigheden waarin je er niet meer wilt zijn? De meesten denken bij zaken als euthanasie aan terminale ziektes en het bekorten van het lijden. Dat gebeurt. Maar ook een opeenstapeling van ouderdomsklachten kan voldoende zijn om eruit te willen stappen en ook dan kan euthanasie in beeld komen.

Wat wanneer euthanasie geen optie is?

Als euthanasie geen optie is, kan je zelf-euthanasie doen. Nee. Ik bedoel niet zelfmoord. Ik bedoel er bewust uitstappen op een humane manier, met behulp van medicijnen en dergelijke waaraan je dood gaat. Het klinkt bijna alsof ik wil dat je er uit stapt. Dat is niet zo. Maar ik persoonlijk vind het wel belangrijk dat je je opties kent. Dat je weet dat je verdere behandeling kan verbieden, dat je desnoods kan weigeren om te eten of te drinken.

Zelf beslissen over je eigen leven en je eigen dood

Jij beslist over jouw leven en je mag (in mijn ogen) ook beslissen over jouw dood. Geloof je in een hogere macht die het voor je regelt of dat het lijden erbij hoort? Mijn zegen heb je. Maar iemands particuliere geloof in een god mag geen reden zijn om anderen te verbieden om over zijn eigen leven en dood te beschikken. Ik hoop dat de verschillende christelijke partijen even mee lezen en zich achter de door god gegeven oren krabben. Zeker die ene kleine christelijke partij die het huidige kabinet mogelijk maakt, maar daarmee zelfbeschikking van (in theorie) vrije individuen onmogelijk maakt. Ja. Ik vind daar wat van.

Eén Vergankelijkheidsdag is te weinig om volledig te zijn

Natuurlijk kan ik nog heel veel dingen verzinnen waar ik iets over zou kunnen zeggen op Vergankelijkheidsdag. Hopelijk heb ik nog meerdere Vergankelijkheidsdagen in het verschiet om dat alsnog te doen, of waar ik dat nodig vind wezenlijke zaken te herhalen. Gelukkig is er op zinvollerleven.nl genoeg ruimte voor het stellen van en het reflecteren op zingevingsvragen en alles wat daarom heen hangt of kan hangen. Daarom deel ik hieronder nog vijftien links van stukjes die ik eerder deelde op zinvollerleven.nl.

Zinvollerleven.nl over leven, sterven en vergankelijkheid

Op deze webstek gaat het eigenlijk altijd op de een of andere manier over je beste leven, over reflecteren op je sterfelijkheid en het al of niet omarmen van je lot. Ik schrijf over de onderwerpen die me bezighouden en dat zijn heel vaak (in zekere zin) existentiële onderwerpen. Trage vragen. Moeilijke vragen. In het westen willen we vaak niet teveel stilstaan bij de dood. Maar de dood is er altijd. Dat is verdrietig en kan juist bijdragen aan zingeving. Of in een slechte bui kan je ook alles kapot redeneren. Wat heeft alles voor zin als ik aan het einde van het liedje tot omval? Allemaal heel begrijpelijk en invoelbaar. Zeker op Vergankelijkheidsdag. Ik heb vijftien eerder geschreven stukken uitgekozen om nogmaals op deze dag onder je aandacht te brengen.

Gedenk te sterven, maar pluk de dag!

15 x zinvollerleven.nl op Vergankelijkheidsdag

Voor de goede orde. Dit is geen top vijftien. Dit zijn ‘gewoon’ vijftien artikelen waarvan ik denk dat ze altijd goed zijn om te lezen en tot je te nemen. Maar vooral ook heel goed passen bij het doel van Vergankelijkheidsdag. Dus: gedenk te sterven, maar pluk de dag!