“Wat zou Simone de Beauvoir doen” is toegankelijk, maar niet kinderachtig – recensie

Skye Cleary schreef met "Wat zou Simone de Beauvoir doen" een toegankelijke introductie in het werk van de Franse filosofe. Dit is direct wat het boek lezenswaardig maakt.

Voor me ligt het boek “Wat zou Simone de Beauvoir doen? Gids voor een authentiek leven” van de aan de Columbia University verbonden filosofe Skye Cleary. Dit was mijn eerste introductie in het werk van Simone de Beauvoir. Dit boek maakt dat ik zeker verder zal duiken in het werk van deze Franse feministische filosofe. Cleary is in de uitleg van het werk van De Beauvoir voldoende toegankelijk zonder de lezer te onderschatten. Alleen voor deze prettige introductie is het boek al de moeite van het lezen waard. Hierbij wil ik wel helder stellen dat dit boek meer filosofie dan zelfhulp behelst, dus weet waar je aan begint.

* Lees ook: Wees Socrates op sneakers door goed vragen te stellen *

De Beauvoir over de authenticiteit

In “Wat zou Simone de Beauvoir doen?” geeft Cleary om te beginnen een introductie op hoofdlijnen in het werk van De Beauvoir en bespreekt onder andere zaken als authenticiteit, de menselijke conditie en existentialisme. Ook het idee van De Beauvoir, dat socialisering in/door de maatschappij de vrouw tot vrouw maakt (en dat dit een authentiek leven als individu in de weg staat) wordt hier besproken. Dit is een interessante introductie en neemt je aan de hand zonder dat het te simpel wordt gemaakt.

* Lees ook: Waarom minder werken wel degelijk een goede zaak is *

De Beauvoir over liefde, ouder worden en de dood

Vervolgens worden in het boek een aantal grote levensthema’s besproken aan de hand van het werk van De Beauvoir. Alles (of veel?) wat ertoe doet in het leven, komt aan de orde: vriendschap, romantische liefde, het huwelijk, moederschap, ouder worden en hoe kan het ook anders, de dood. Het voert te ver om al deze thema’s hier nog verder uit te diepen, zonder aan genuanceerdheid in te boeten, dus dat zal ik nalaten, maar het is allemaal interessant leesvoer, waarbij je als je je verder vast wilt bijten ook nog verschillende bijlagen zijn met kernbegrippen, een bibliografie en noten. Het is duidelijk dat Cleary haar filosofische huiswerk goed heeft gedaan en voor de hoeveelheid werken van De Beauvoir en ook anderen die ze aanhaalt, is de tekst nog steeds prettig en breed toegankelijk.

* Lees ook: Over Nietzsche, doorlopende herhaling en Amor Fati *

De Beauvoir is volgens Cleary niet woke genoeg

De positieve introductie van dit stukje wil overigens niet zeggen dat ik niet ook kritiek heb. Eén van de dingen die ik minder prettig vond aan het boek was dat Cleary doorlopend De Beauvoir tegen de meetlat van de huidige tijd legt. De Beauvoir is niet intersectioneel genoeg en houdt geen rekening met mensen van kleur in haar werk, niet met LHBTQ+-gemeenschap en zeker niet met alle intersectionele varianten die je blijkbaar als schrijver tegenwoordig doorlopend los moet benoemen, om inclusief te zijn en vooral niet gecanceld te worden.

* Lees ook: Worden we steeds meer onszelf wanneer we ouder worden? *

De Beauvoir tegen het licht van de huidige tijd

Bijkomende factor is dat als De Beauvoir wel alle mogelijke groepen mee had genomen in haar werk, ze ook gecanceld had kunnen worden, omdat ze als witte welgestelde vrouw hier in het huidige tijdsgewricht volgens sommigen dan niet over zou mogen schrijven. Deze manier van mensen bekijken vanuit een huidig en zeer woke perspectief, is natuurlijk typisch iets van deze tijd. Ik vind het jammer dat Cleary dit doorlopend doet, omdat het steeds opnieuw afleidt van wat ik denk dat de essentie zou moeten zijn.

* Lees ook: Rouw als spiegel van verdriet en liefde *

Cleary verweeft ook eigen ervaringen in haar boek

Daarnaast probeert Cleary ook het boek persoonlijk te maken door voorbeelden uit haar eigen leven aan te halen en te verweven in de tekst. Dit zijn stukken die ik al snel oversloeg, omdat ze domweg voor mij niet zoveel toevoegen.

* Lees ook: De kunst van het ongelukkig zijn – boekbespreking *

Wat is dit nu eigenlijk voor boek?

Ten slotte is mijn laatste punt van kritiek dat dit in zekere zin een onduidelijk boek is. Zoals gezegd, wordt de filosofie van De Beauvoir aan de hand van verschillende thema’s toegankelijk en prettig geïntroduceerd. Ook hoe De Beauvoir zelf in het leven stond komt aan de orde. Deze twee dingen vind ik logisch en van meerwaarde. In hoeverre leefde De Beauvoir zelf haar eigen filosofie is natuurlijk een interessante vraag om te beantwoorden en dat komt ook aan de orde door de hoofdstukken heen. Maar het boek lijkt ook een verkapt zelfhulpboek te zijn en soms ook een verkapt betoog. Dit maakt het boek ook vlees noch vis (noch vegan). Dit gebrek aan een duidelijke lijn en focus, maakte dat ik het boek met veel lol begon, maar ook langzaam een beetje mentaal afhaakte naarmate het boek vorderde.

* Lees ook: Existentiële crisis? Je kan ook nieuwe inzichten opdoen! *

Hongerig naar meer van en over De Beauvoir

Ondanks deze kritiek blijf ik wel bij mijn statement in de introductie. De toegankelijke, maar niet kinderachtige introductie in het werk van De Beauvoir, waarbij verschillende van haar werken worden aangehaald, maakt op zichzelf dit boek al de moeite waard. Ik was het al ooit van plan, maar heb inmiddels zelf De Beauvoir’s ‘De Tweede Sekse’ besteld en een biografie over De Beauvoir. Dit boek heeft me hongerig gemaakt naar meer en dat vind ik leuk. Daar ben ik mevrouw Cleary alvast zeer erkentelijk voor.