Zet de STARR-methode in bij je sollicitatiegesprek

Je hebt gesolliciteerd en presto: je hebt een uitnodiging voor een gesprek. Je gaat je voorbereiden op mogelijke vragen en op je elevator pitch. Eén type vraag die veel terugkomt, is het beschrijven van hoe je een probleem of iets anders in een specifieke situatie hebt aangepakt of opgelost. De gedachte hierachter is dat je gedrag in het verleden vaak een goede voorspeller is voor toekomstig gedrag. Bij het beantwoorden van dit soort vragen is je voorbereiden met de STARR-methode the way to go. Daar kom ik zo nog op terug, maar eerst nog een paar andere aanwijzingen. Een vraag goed beantwoorden begint immers met goed luisteren.

Het zes stappenplan om gedragsvraag te beantwoorden

1. Luister goed naar de vraag

Een vraag die gaat over je gedrag kan soms lang en een beetje wazig zijn, met een lange introductie voor de werkelijke vraag komt. Een voorbeeld kan zijn: “Soms kan het ingewikkeld zijn om een juiste beslissing te nemen als er veel alternatieven met elk hun eigen voor- en nadelen zijn. Geef eens een voorbeeld van iets wat je moest oplossen en hoe je een keuze hebt gemaakt uit de verschillende handelingsalternatieven”. Ga er maar aan staan.

2. Zorg dat je de vraag goed begrijpt

Als je zeker wilt weten, kan je de vraag in je eigen woorden herhalen om te checken of je kern van de vraag goed hebt begrepen. Je mag degene aan de andere tafel best vragen om de vraag te herhalen. Wanneer je dit doorlopend doet, maak je natuurlijk geen goede beurt. Dan denken ze vermoedelijk dat je niet kan luisteren.

3. Structureer je antwoord

Geef jezelf 5 tot 8 seconden de gelegenheid om na te denken over de vraag en hoe je die wilt beantwoorden. Degene aan de andere kant zal het niet erg vinden als je even nadenkt, kunnen zij nog even naar hun aantekeningen kijken of een slokje koffie of thee nemen.

4. Geef je antwoord op de vraag

Geef antwoord op de vraag en probeer je antwoord bondig genoeg te houden om in drie minuten te passen. In drie minuten kan je meer dan genoeg vertellen over de context, je oplossing en je reflectie erop en het ook kort genoeg om niet af te dwalen en de aandacht van je gesprekspartners vast te houden.

5. Wijk niet af van je van te voren bedachte antwoord

Je kan makkelijk in de verleiding komen om meer details toe te voegen wanneer je een keer bezig bent met je antwoord. Maar die verleiding moet je weerstaan. Houd je bij het antwoord dat je bedacht had, dan blijf je bondig, to the point en geef je het goed doordachte antwoord wat je wilde.

6. Beantwoord de vervolgvragen helder en bondig

Natuurlijk kunnen er vervolgvragen komen op je antwoord. Houd de reactie daarop bonding. Afhankelijk van de vraag kan dat bijvoorbeeld een ja of nee zijn met een korte toelichting.

Wat is de STARR-methode?

De mensen aan de andere kant van de tafel willen niet dat je iets algemeens zegt over wat je zou doen in een bepaalde situatie, maar wat je echt hebt gedaan. Dat zegt namelijk meer over jou dan wat je verzint in een ‘wat als’ situatie. Dat kan met de STARR-methode, die gaat namelijk over concrete dingen die zich al eerder in je huidige of vorige werk hebben afgespeeld.

STARR met een tweede R voor Reflectie

In veel versies is er alleen de STAR, de extra R voor reflectie wordt niet altijd genoemd, maar is zeker nuttig. Van zowel dingen die goed gaan als die minder goed kan je leren door erop te reflecteren. Zou je het de volgende keer weer precies zo doen, of zou je je aanpak toch nog bijschaven, ook als die succesvol was? Als iets niet heeft gewerkt, maar je hebt er wel veel van geleerd is die reflectie misschien wel het meest essentieel.

*lees ook: optimisten vinden makkelijker werk en zijn bevlogener*

STARR is een manier om te reflecteren op een eerdere handelswijze

Het acroniem STARR staat voor:

Situatie – Beschrijf de concrete situatie feitelijk (wie, wat, waar, wanneer etc)

Taak – Beschrijf wat er moest gebeuren of welk probleem opgelost moest worden

Actie – Beschrijf concreet wat je hebt gedaan om die taak of dat probleem aan te pakken

Resultaat – Beschrijf wat het resultaat was. Was het succesvol? Waarom wel/niet?

Reflectie – Was je tevreden met de uitkomst? Wat zou je de volgende keer anders doen?

Op welke prestatie in je werk ben je nog steeds erg trots?

Een vraag die regelmatig terug kan komen in een sollicitatiegesprek is de vraag naar een specifieke prestatie waar je nog steeds trots op bent en tevreden op terug kijkt. Degene die de vragen stelt zal willen weten wat je deed, wat er ingewikkeld of lastig aan was, hoe je het hebt aangepakt en wat dat resultaat heeft betekend voor de organisatie waarvoor je op dat moment werkte. Ook hier kan je de STARR-methode gebruiken om de vraag de beantwoorden.

Voorbeelden van vragen in je gesprek die je met STARR kan beantwoorden

Andere vragen die je zomaar kan verwachten en die je met de STARR-methode kan voorbereiden zijn vragen over deze dingen:

Werken in een team

“Beschrijf een keer dat het team waarin je werkte het niet eens was met je voorstel voor een project. Hoe ging je daar mee om?”

Probleemoplossend en analytisch vermogen

“Geef een voorbeeld van een keer dat jij een probleem ontdekte voor iemand anders in je team het door had. Om wat voor soort probleem ging het? Wat heb je gedaan? Heb je hulp van iemand anders ingeroepen?”

Je mate van assertiviteit

“Heb je een voorbeeld van een keer dat je niet goed kon opschieten met iemand anders van je team? Waarom vond je het moeilijk om met hem of haar te werken? Wat heb je eraan gedaan?”

Klant- en/of taakgerichtheid

“Geef eens een voorbeeld van dat je een klant niet zijn of haar zin kon geven en niet aan zijn of haar verzoek kon voldoen. Welke redenen gaf je de klant hiervoor? Op welke manier heb je dit overgebracht?”

Creativiteit

“Wat is de meest creatieve oplossing die je ooit voor een probleem hebt bedacht?”

Interpersoonlijke effectiviteit

“Wat voor constructieve feedback heb je recent gekregen op je werk? Hoe ging je daar mee om? Heeft het je relatie met degene die de feedback gaf veranderd? En op welke manier?”

De STARR-methode helpt je succeservaringen te structureren en te delen

Vertellen over werkelijk behaalde successen is een mooie manier om jezelf in de kijker te spelen. De STARR-methode is een handige manier om de context te scheppen, om je aanpak en je resultaat op een concrete en bondige manier uiteen te zetten. Op deze manier kan je helder en bondig op een zinvolle manier je eigen persoonlijke ervaringen delen met de vragenstellers aan de andere kant van de tafel.

Ik wens je veel sollicitatiesucces en zinvolle reflectie toe!